ترخیص کالا از گمرک عملی است مبتنی بر آزادسازی کالاهای وارد شده از کشورهای خارجی که در انبارهای گمرکات دپو شده اند. این آزادسازی معمولا توسط تجار وارد کننده کالا و یا نمایندگان قانونی آنها صورت می گیرد. البته ترخیص کالا از گمرک در صورت طی شدن مراحل و تشریفات قانونی، انجام می گیرد. این تشریفات گاهی بسیار زمان بر و مراحل آن پیچیده می شود و لذا اغلب تجار چنین کاری را به یک ترخیص کار ماهر می سپارند. این کار باعث جلوگیری از اتلاف وقت و صرف هزینه های اضافی می گردد.
وارد کنندگان کالا باید مدارک مربوط به ترخیص کالا را به سازمان گمرکات ارائه دهند. برای آشنایی شما با چگونگی ترخیص کالا، اشاره ای به مراحل ترخیص محمولات تجاری از گمرک، خواهیم داشت.
۱- ثبت سفارش قبل از ترخیص کالا از گمرک. ابتدا کالای وارداتی باید در وزارت صمت، ثبت گردد. البته این کار بعد از ارائه برگ انبار کالا صورت می پذیرد.
۲- بعد از ثبت سفارش در وزارت صمت، باید کد اظهار کالا دریافت گردد تا به عنوان یکی از مدارک مربوط به ترخیص کالا از گمرک به اداره گمرکات تحویل شود.
۳- اخذ مجوز از سوی سازمانها و اداراتی که تاییدیه آنها برای ترخیص کالا لازم است. واردات برخی از کالاها نیاز به اخذ مجوز از سازمانها و اداراتی دارد که باید حتما به کالای وارداتی نظارت داشته باشند. بطور مثال؛ اگر کالای وارداتی دارو باشد، وارد کننده دارو باید حتما مجوز لازم از سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت را اخذ کرده باشد. یا چنانچه کالای وارداتی نوعی از لوازم خانگی باشد مجوز وزارت صمت برای ترخیص کالا مورد نیاز است.
۴- ثبت برند تجاری کالا، ثبت ارزش ریالی و ارزی کالا، ثبت نوع و تعداد کالا و ثبت مدل و وزن کالا از جمله مواردی است که می بایستی در سیستم گمرکی قبل از ترخیص کالا از گمرک انجام شود.
۵- ارزیابی و کارشناسی کالای وارداتی توسط ارزیابان و کارشناسان گمرکی. در این مرحله مشخصات کالای وارد شده در گمرک با برگه های اظهار کالا تطبیق داده می شود تا مغایرتی در این زمینه وجود نداشته باشد. در صورت مغایرت برگه اظهار کالا با مشخصات ظاهری آن، ترخیص کالا از گمرک تا رفع مغایرت صورت نمی گیرد.
برای ترخیص کالا از گمرک، باید مجوزهایلازم را اخذ نمود
۶- اخذ پروانه خروج کالا. اکنون با طی شدن مراحل بالا، ترخیص کالا از گمرک باید صورت بگیرد. در این مرحله پروانه خروج کالا توسط ماموران درب خروجی گمرک کنترل گشته و بعد از ممهور نمودن برگه خروجی کالا، وسایل نقلیه باربری می توانند کالا را از گمرک خارج نمایند.
ترخیص کالا از گمرک فرآیندی مهم و در عین حال حساس برای واردکنندگان کالا می باشد. بنابراین آشنایی با قوانین مربوط به این کار برای وارد کنندگان کالا ضروریست. چنانچه بازرگانان آشنا به این قوانین نباشند، قطعا در آزاد سازی محموله های وارادتی خود به مشکلات عدیده ای بر خواهند خورد. یک بازرگان موفق کسی است که با مجموعه مقررات و قوانین ترخیص کالا آشنا باشد. اینکه چه کالایی باید وارد کند نیز بسیار مهم است، در غیر این صورت محموله های وی ممکن است کالای قاچاق محسوب گردد. قطعا بروز چنین واقعه ای موجب خسارات مالی و حتی حیثیتی فراوان برای بازرگانان خواهد شد. لذا بسیاری از تجار وارد کننده کالا ترجیح می دهند تا انجام تشریفات گمرکی را به شرکتهای متخصص در این امر بسپارند. شرکتهای تخصصی در امر ترخیص کالا با توجه به سابقه مفیدی که در انجام امور گمرکی و ترخیص کالا دارند، می توانند در کوتاه ترین زمان ممکن کالای طرف قرارداد خود را از گمرک ترخیص نمایند.
اگر به قوانین ترخیص کالا آشنایی ندارید، از یک ترخیص کار خبره استفاده کنید